Penye Penye Makinesi

2022-06-09
@szTitle@

Penye Makinesi:
Penye hazırlıktan gelen elyaf vatkası penye makinesine gelir. Penye makinesinin elemanlarında işlendikten sonrasında yeniden şerit haline gelmiş olarak fitile iletilir. Bir penye makinesinde hareketli makine elemanları olarak; tülbent besleme tertibatı, alt çene ile üst çeneden oluşan ve çoğu zaman direkt üst çene ile hareket eden durağan taraktan ibaret çene tertibatı (yuvarlak tarağın taradığı elyaf sakalı, çene ile kıstırılır), yuvarlak tarak (elyaf sakalını taramaya yarayan, üstüne değişen sıklıklarda iğnelerin dizildiği metal çubukların oluşturduğu silindir), koparma tertibatı (iki silindir çiftinden kaynaklanır ve arka silindir, çeneden dışarı sarkan elyaf sakalını kopartır), çekme tertibatı (tülbendi bir arada tutarak çeker),çekim sistemi ve taranmış şeridin istiflendiği kova tertibatı sayılabilir.
Penye Makinesinin Görevleri:
Pamuk içindeki tüm yabancı maddeleri ve nepsleri uzaklaştırmak,
• Tarama ile kısa elyafları uzaklaştırarak, elyafın stapel boyunun ve elyaf uzunluğunun üniformitesini arttırmak,
• Elyafın paralelliğini arttırmak.
Bu 3 ana nokta, elde edilecek ipliğin düzgünlüğünü ve mukavemetini arttırır. Daha ince ipliklerin eğrilmesi olası olur. Fitil ve eğirme sırasında uçuntu miktarı azalır, yeknesak bir büküm olası olur.
Penye makinesinden sonrasında şerit halinde çıkan pamuğun, yeniden çekime doğal olarak tutulmasının nedeni; penye makinesinde tarama sırasında olabilecek düzgünsüzlüğü gidermektir.
 
Penye Makinesinin Çalışma Prensibi:
Penye makinesi kesikli bir biçimde çalışmaktadır. Tarak hareketi olarak adlandırılan her vuruş sonrasında, taranmak suretiyle yeni bir tülbent parçası beslenmekte olan vatkadan çekilir. Çenelerden dışarı sarkan elyaf sakalının taranması esnasında; koparma silindir tertibatı, yuvarlak tarak sahasının haricinde olmalıdır. Ancak bu biçimde yuvarlak tarak üstündeki teller tarama işlemini gerçekleştirebilir. Buna mukabil, koparma işlemi esnasında koparma silindirleri olası olmasıyla birlikte çeneye yaklaşmalıdır. Burada ya çene koparma silindirlerine doğru yada aksine koparma silindirleri çeneye doğru yaklaşır. İşte bu sebeple çene tertibatı hareketli olan makineler yada koparma tertibatı hareketli olan makineler ayrımı yapılır.
 
Tarak Hareketinin Safhaları:
Çene tertibatı hareketli olan bir makinede, tarak hareketi aşağıdaki safhalardan oluşmaktadır:
Çeneler arka tarafta ölü bir noktada bulunmaktadır. Üst çene, elyaf sakalını yuvarlak tarak sahasına, aşağı doğru itmektedir. Yuvarlak tarak üstündeki son sıra iğneli segmentin elyaf sakalını taramasından sonrasında, arka koparma silindiri yuvarlak tarak istikametinde, geriye hareket eder (a). Bundan sonrasında bundan önceki tarak hareketinde çekilerek, taranmış elyaf sakalına eklenmek suretiyle koparma silindirlerinin aksi yönde hareketi başlar. Alt çenenin öne doğru harekete geçmesiyle, üst çene yukarı doğru kalkar. Böylece yeni taranmış elyaf sakalı koparma silindirlerinin hareket sahasına girer (b). Bu sırada durağan ise yeni beslenmiş ama hemen hemen taranmamış elyaf sakalını kendi konumuna nazaran sol tarafta tutar. Taranmış elyaf sakalını kapan koparma silindirleri, yeniden ön tarafa (sağa) doğru hareket ederek beraberindeki elyaf sakalını bir öncekine ekler (c).
 
Öne Hareket Sırasında Besleme:
Alt çenenin öne doğru harekete geçmesiyle, üst çene yukarı doğru kalkar. Böylece yeni taranmış elyaf sakalı, koparma silindirlerinin soruşturma alanına girince bu tarz şeyleri kapan koparma silindirleri, öne doğru hareket eder. Taranmış elyaf sakalının arka silindir çifti tarafınca tutularak öne hareketi esnasında kopartılarak, bununla beraber taşınması başlarken; durağan tarak, tülbendin içerisine dalarak koparma silindirlerine doğru en yakın konuma doğru hareket ederek, daha yeni beslenmiş ama hemen hemen taranmamış olan elyaf sakalını öteki tarafta (solda) tutar. Yani taranmış elyaf sakalının kopartılması ve taranmamış elyaf sakalının beslenmesi, koparma silindirlerinin öne hareketi esnasında gerçekleşir. İşte bu sisteme nazaran çalışan penye makinelerine; “öne hareket esnasında beslemeli” penye makinesi denir.
Çenelerin ve durağan tarağın yeniden geriye hareketiyle birlikte başlangıç pozisyonuna dönülür. Az ilkin beslenmiş, ama taranmamış olan ve çenelerden sarkan elyaf sakalı; aşağıya, kısaca yuvarlak tarağa doğru bastırılır. Taranmış ve kopartılmış elyaf sakalını bir öncekine eklenmek suretiyle öne hareket etmiş olan koparma silindirleri, bu işlemin bitişinde yeniden geriye hareket ederler ve böylece yeni bir tarak hareketine adım atmak suretiyle başlangıç pozisyonuna dönülmüş olur.
Yuvarlak tarağın alt kısmında bir fırça bulunmaktadır. Bu fırça, yuvarlak taraktan daha süratli dönerek, iğnelerin dolan uçuntu ve kirleri temizler. Yine aynı alanda bulunan emiş tertibatı vasıtasıyla, fırça sürekli pak tutulur. Bir tarak hareketi 0.17-0.20 saniye sürer.